Niet elke bron is geschikt om te gebruiken voor je essays, verslagen en scriptie. Bronnen beoordelen is dus een belangrijk onderdeel van onderzoek. Dit lijkt veel werk, maar dat valt best mee. Hierbij een lijst met vragen die je aan jezelf kunt stellen als je bronnen beoordeeld.
Benoem je zoekstrategie altijd. Dus houd een lijst bij met zoekwoorden en zoekstrings. Als je gaat sneeuwballen (dus bronnen haalt uit een andere bron), benoem dat dan ook.
Basiskenmerken waar een bron aan moet voldoen
- Je weet wie de acteurs zijn en kunt ze eventueel benaderen.
- Type bron: wetenschappelijk artikel? Boek? Oratie? Wat voor een bron is het?
- Referenties zijn toegevoegd aan de bron.
- Publicatiedatum en publicatieplaats (bij een boek ook uitgever, bij een wetenschappelijk artikel de naam van het tijdschrift waar het is gepubliceerd).
Waar heb je de bron gevonden?
- Is het verplichte literatuur op jouw studie?
- Heb je het via de (digitale) bibliotheek van een onderwijsinstelling?
- Is het digitaal beschikbaar? Zo ja via welke bron? Denk aan databanken als pubmed, picarta of rechtspraak.nl.
- Staat het verwezen in een ander artikel? Door de literatuurlijsten van andere artikelen door te nemen kun je hele goede bronnen vinden.
- Is het een video? Noem dan de plek waar iemand het heeft opgenomen. Bij een speech noem je de datum, de plaats en de gelegenheid bijvoorbeeld.
Actualiteit van de literatuur
- Is de informatie nog van toepassing? Is het al niet verouderd? Check als je een boek gebruikt bijvoorbeeld of het de laatste druk is. Schrijf je iets over wetgeving? Dan is het wel verstandig om de laatste stand van zaken voor je te hebben. Dus controleer dan ook de jurisprudentie en kamerstukken.
- In welke tijdsgeest is het geschreven? Wat zijn de huidige inzichten over het onderwerp? Bijvoorbeeld een artikel over de bereidheid tot thuiswerken kan voor de coronacrisis een andere insteek en conclusie hebben dan nu.
Auteur
- Wie heeft het geschreven?
- Wat is de relatie van de auteur tot het onderwerp? Welke functie heeft de auteur bijvoorbeeld?
- Bij welk instituut is de auteur betrokken? Hoe wordt de auteur gefinancierd? Een wetenschappelijk onderzoek naar de werking van een medicijn die gefinancierd wordt door de fabrikant van datzelfde medicijn, is het dan wel betrouwbaar?
- Wat heeft de auteur nog meer gepubliceerd?
- Wordt de auteur in andere literatuur aangehaald? Dus staat de auteur in de literatuurlijst van een ander artikel over dit onderwerp?
De gegeven informatie
- Wat wil de auteur met het publiceren van de informatie bereiken? Is het informerend? Is het beschrijvend? Wil de auteur iets verkopen? Is het reclame? Wil de auteur de conclusies van wetenschappelijk onderzoek vertellen? Geeft de auteur zijn mening? Ect. Ect.
- Is de bron subjectief of objectief? Een column kan soms heel objectief overkomen, maar blijft een column. Daarbij kan een objectieve tekst ook subjectiviteit bevatten, als het subjectieve gedeelte maar onderbouwd is met voldoende en steekhoudende argumenten.
- Vanuit welke invalshoek is de bron geschreven? Bijvoorbeeld in de gezondheidszorg heeft een verpleegkundige wellicht een ander perspectief op palliatieve zorg dan andere professionals. De verpleegkundige kijkt namelijk door de bril van de verpleegkundige. Beoordeel voor jouw bron door welke bril er naar een onderwerp wordt gekeken.
- Wat zeggen andere bronnen over de gegeven informatie? Komen de gegeven feiten overeen?
- Is de bron toepasbaar op jouw vraag? Kun je de bron gebruiken om feiten te onderbouwen? Geeft het een definitie van een verschijnsel? Bronnen noemen om het bronnen te noemen heeft namelijk geen zin en haalt de kwaliteit van je onderzoek alleen maar onder uit. Onthoud: kwaliteit boven kwantiteit als het om bronnen gaat.
- Hoeveel tekst is er beschikbaar van de bron? Heb je alleen een abstract of kun je de volledige tekst vinden?
- Kun je de informatie controleren? Wat staat er in de literatuurlijst van de informatiebron als gegeven bron? Kun je de resultaten inzien? Welke verwijzingen heeft de bron?
Voldoet het aan al jouw eisen en die van je studie? Pas je bron dan toe in je onderzoek en neem de bron op in je literatuurlijst.
Heb je moeite met het verwerken van de bronnen? Via scribbr kun je een APA-generator gebruiken. Dit is echt ontzettend prettig hulpmiddel.
Disclaimer: de links die ik in deze blog heb gebruikt zijn geen affiliate links.
